เมื่อก่อนนี้ผมก็คิดว่าการปลูกเสาวรสนั้นมีแต่เฉพาะทางภาคเหนือของไทย เพราะเราเห็นผลผลิตและเคยไปทำงานให้กับโครงการหลวงทำให้เห็นผลไม้ชนิดนี้ โดยเฉพาะแม่จัน จ.เชียงรายซึ่งผมเคยเห็นและจำได้ เพราะเคยไปเซอวิสที่นั่น เห็นเขาเอามาขายให้กับโรงงานโครงการหลวงดอยคำ ทำให้ผมได้รู้จักกับผลไม้ชนิดนี้

เริ่มแรกที่ผมเห็นคือ ผลเสาวรสสีเหลือง และมีรสเปรี้ยว กลิ่นคล้ายกับฝรั่งป่าเน่า

เมื่อเวลาผ่านไปหลายปี ผมก็ยังไม่เคยสนใจกับผลไม้ชนิดนี้ทำให้แทบจะลืมๆ กันไปเลยทีเดียว เมื่อปลายปี 2018 ที่แล้วได้มีโอกาสได้ไปเที่ยวที่เชียงใหม่อีกรอบเลยนึกขึ้นได้ว่า”เราเคยรู้จักกันกับผลไม้ชนิดนี้ คือเสาวรส” ที่ผมไปเป็นโครงการหลวงตีนตก ก่อนที่จะไปบ้านแม่กำปอง และเกิดการสนใจอยากที่จะเอามาปลูก เลยสอบถามผู้รู้เจ้าหน้าที่โครงการหลวงว่าปลูกกันอย่างไร ดูแลกันอย่างไร

เริ่มหาข้อมูลการปลูกกันหน่อยผมแค่เลือกพันธุ์ที่นิยมหรือที่เห็นกันตามท้องตลาดเท่านั้นนะครับ ไม่ได้ทำวิจัยหรือเก็บสายพันธุ์หายากมาสะสมไว้ แค่อยากได้เอาไว้ทานเอง เท่านั้นเอง

มีจริงๆ ตามที่เราเห็นท้องตลาดทั่วไป

• สีเหลือง ( P.edulis f. flavicarpa )
• สีม่วง( Passiflora edulis )

ความเปรี้ยวต่างกันนิดหน่อย อาจจะเป็นเพราะว่ามีการนำเข้าสายพันธุ์มาปลูกต่างกัน สภาพอากาศ ซึ่งการใช้ประโยชน์จากเสาวรสนี้คือ การทานผลสดและการแปรรูปเป็นน้ำผลไม้ ซอลปรุงรส หรือการน้ำไปผสมกับน้ำผลไม้อย่างอื่นได้อีกๆ

ประโยชนที่ร่างกายเราจะได้รับคือ เพราะเสาวรสอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุรวมอยู่หลายชนิด ซึ่งได้แก่ วิตามินซี วิตามินเอ วิตามินบี 2 วิตามินบี 3 กรดโฟลิก ธาตุแคลเซียม ธาตุเหล็ก ธาตุแมกนีเซียม ธาตุฟอสฟอรัส ธาตุโพแทสเซียม ธาตุสังกะสี และคาร์โบไฮเดรต โดยยังมีของแถมนั่นก็คือใยอาหารในปริมาณสูงรวมอยู่ด้วย 

การปลูก

เริ่มจากการเพาะเมล็ดสดดีที่สุดหรือเสียบยอด ระยะการเพาะกล้าเอาแบบดูแลลืมบ้าง ดูบ้างอยู่ประมาณ 1-2 เดือน จะให้ต้นกล้าประมาณ 10-20 เซนติเมตร ทำการบำรุงรักษาต้นให้น้ำอย่างสม่ำเสมอ การให้ปุ๋ยจะให้เป็นรอบสูตรเสมอหรือตัวหลังสูง ถ้าเป็นอินทรีย์จะใส่ขี้ไก่หมักกับน้ำจุลินทรีย์หน่อกล้วย เมื่อต้นสมบูรณ์แล้วนั้น ควรที่จะตัดแต่งกิ่งทำค้างให้สะดวกทำงาน เช่นการเก็บเกี่ยวผลผลิต เมื่อออกดอกนั้น ดอกจะบานเพื่อให้แมลงมาผสมเกสรตามธรรมชาติ เมื่อถึงประมาณ 4- 5 เดือนเพื่อที่จะให้ผลผลิต ทำให้ต้องใช้เวลาสักระยะกว่าจะเก็บผลได้ ส่วนระยะเวลาการเก็บเกี่ยวตั้งแต่ดอกถึงผลสุก 50-70 วัน ทำให้ต้องเป็นพืชที่ต้องรอนิด ดังนั้นการปลูกต้องวางแผนการปลูกหรือเลือกพื้นที่การปลูกให้ดีๆ จะไม่ต้องเสียเวลาอีก เช่นการแยกโซนออกไป ริมรั้ว กำแพง เป็นต้น

ต้องการน้ำอย่างต่อเนื่อง เสาวรสมีรากตื้น ควรที่จะหาพืชคลุมดินหรือเศษฟางคุมเพื่อที่จะรักษาอุณหภูมิในดิน ต้องการค่าความเป็นกรด ด่างประมาณ 5.5-6.5 pH

โรคแมลง

ผลสีเหลืองจะมีความทนทานโรคได้ดีกว่าสีม่วง โรคใบหงิก เพลี้ย อื่นๆ สำหรับสวนอินทรีย์แล้วแนะนำให้ตัดแต่งกิ่งเอา จะสะดวกกว่าการใช้ยาในการกำจัดวัชพืช หรือแมลง

เก็บเกี่ยว

ผลจะร่วงหรือไม่ก็จะเปลี่ยนสีจากสีเขียวเป็นม่วงหรือเหลืองแล้วแต่ชนิด ซึ่งเก็บได้สักระยะ ไม่เสียเนื่องจากเปลือกหนาไม่เน่าเสียง่าย

การจัดการตลาด

จำหน่ายผลสดหรือน้ำผลไม้  ช่องทางจำหน่ายมีหลายวิธี เช่น Social media ต่างๆ ส่งตามตลาดสุขภาพ เช่น โรงพยาบาล โอทอป ตลาดสีเขียว งานแสดงสินค้าชุมชน รวมถึงการวางระบบการเยี่ยมชมฟาร์ม

ออนนิออร์แกนิคฟาร์ม